Şifreni mi unuttun? Lütfen e-mail adresinizi giriniz. Bir bağlantı alacaksınız ve e-posta yoluyla yeni bir şifre oluşturacaksınız.
Engellihaklari.com.tr Sitesi, engelli hakları ile ilgili her başlıkta farkındalık, sürdürülebilirlik savunuculuk, lobicilik ve arabuluculuk platformudur. Sitemize üye olarak aramıza katılarsanız soru sorabilir, cevapları okuyabilir, sorulara cevap vererek destek vererek hak temelli, kapsayıcı, sürdürülebilir ve adil eşitlikçi bir dünya için yanımızda olmuş olursunuz. Engellihaklari.com.tr Sitesi, Türkiye’nin ilk engelliler haber sitesi yasadikca.com ve engelli istihdamı ve engelliler kariyer ve insan kaynakları sitesi engelsizkariyer.com tarafından desteklenmektedir.
Ailelerimizden birinin sorusu şöyle: 2 işitme engelli evladım var. Birisi 1.sınıfa başladı. Ama işitme cihazı bozuldu. Ona, ablasının 1 cihazını taktık. 1 cihaz yetersiz geldiği için FM sistemi aldım. Ama öğretmeni FM sistemi kullanmak istemiyor. Bu durumda ne yapmalıyım?
Cevap ( 1 )
Lütfen bu cevabın neden rapor edilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
Merhaba. İşitme engelli öğrencisi olan bir çocuk için gerektiği durumlarda öğretmen, FM sistemini kullanmak zorunda. Öğretmen bunu reddediyorsa dilekçe ile başvuru yapılır. Dilekçeye olumsuz yanıt alınırsa Kamu Denetçiliği Kurumuna şikayet başvurusu ve öğretmenin FM sistemini kullanmak istememesi “makul düzenlemenin reddi “olacağından ayrımcılık iddiası ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuna başvuru yapılabilir.
FM sistemi, işitme engelli öğrencinin öğretmeni duyabilmesi için gereklidir. Bu, aynı zamanda işitme engelli öğrencinin eğitim hakkına erişimi anlamına gelir. Eğitim hakkı, FM sisteminin kullanılmasını zorunlu kılıyorsa, kullanmama durumu, ayrımcılık yasağının ihlali anlamına gelir. FM sistemi, engelli bir öğrencinin, eğitime erişimi için bireysel gereksinimleri arasında olup makul düzenleme kapsamına girer. Makul düzenleme önlemleri, bireyin talep ettiği andan itibaren en kısa zamanda hatta “derhal” karşılanmalıdır. BM Engelli Kişilerin Hakları Sözleşmesi’ne göre makul düzenlemenin reddi, engelliliğe dayalı ayrımcılıktır. Engelliler Hakkında Kanun metninde de geçer ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nda makul düzenlemenin reddinin ayrımcılık olduğu yer alır ve Kurumun baktığı başvurular arasında makul düzenlemenin reddi ile ayrımcılık vardır.
Öncelikle, çocuğunuzun FM sistemine gereksinimi olması nedeniyle öğretmeninin kullanması için okul idaresine dilekçe yazın. Eş zamanlı olarak il/ilçe milli eğitim müdürlüklerine ve MEB’e dilekçe yazın.
Şu var ki; dilekçe başvurusuna yanıt verilmesini beklemek, geçene süre içinde; çocuğun, sınıfındaki diğer öğrencilerden geri kalmasına neden olacaktır. Bu nedenle çocuğun “telafisi güç zarar göreceği”ni belirtmek gerekir. Telafisi güç zararlar ortaya çıkacağı iddiası ile dilekçeye yanıtı beklemeden Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru yapmanızı öneririm.
Çocuğun, engel durumuna uygun her türlü önlemi almak, eğitim hakkına; ayrımcılığa uğratılmadan diğerleri ile eşit bir biçimde erişmesini sağlamak; okuldaki idarecilerin, öğretmenlerin ve tüm kamu görevlilerinin sorumluluğudur. Esasında Devletin Anayasa ve sözleşmeler ile güvence altına aldığı hakların, çocuğunuza teslimi için sorumlu olanlar, sorumluluklarından kaçınamazlar. Bu kaçınmanın, suç olduğunu bilmelisiniz. Çocuğunuzun eğitim ile ilgili hakları, diğer çocuklar ile aynıdır. Diğerleri ile eşitliği sağlamak için alınması gereken önlemler; fırsat eşitliğini sağlamak içindir ve bu bir zorunluluktur.
T.C. Anayasası ve eğitim hakkı
TC Anayasası; uluslararası sözleşmelerde olduğu gibi; kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağını beyan eder. Anayasa’nın, “Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” başlıklı 42’nci maddesinde; “Temel eğitimin ilk kademesi olan ilköğretim, öğrenim çağındaki kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve temel ve orta eğitim Devlet okullarında parasızdır. Devlet, durumları sebebiyle özel eğitim ve öğrenime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılmak için gerekli tedbirleri alır” ifadeleri yer alır. Ve 10’uncu maddede; çocuklar ve engelliler için alınacak önlemlerin eşitlik ilkesine aykırı olmayacağı ifade edilmiştir.
Engelliler Hakkında Kanun
Madde 15: “Hiçbir gerekçeyle engellilerin eğitim alması engellenemez. Engelli çocuklara, gençlere ve yetişkinlere özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve engelli olmayanlarla eşit eğitim imkânı sağlanır.”
Açıklama: Kanun metninde geçen “özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak” ifadesi Sözleşme’de (BM Engelli Kişilerin Hakları Sözleşmesi) geçen “makul uyumlaştırma/düzenleme” önlemleri ile örtüşmektedir. Her bir engelli çocuğun bireysel gereksinimlerinin okul yönetimi ve öğretmenlerince dikkate alınmasını gerektirir. Makul düzenleme taleplerinin reddi, Sözleşme’de “engelliliğe dayalı ayrımcılık” olarak değerlendirilmiştir. Engelli çocuklar için Braille Alfabesi ile ders materyalleri, işitme engelli çocuklar için FM sisteminin temini ve/veya işaret dili eğitiminin verilmesi, öz bakım odası gibi makul düzenlemelerin ve bedensel engellilerin gereksinimleri olan rampa, engelli tuvaleti ve erişilebilir servis hizmetinin sağlanması yasal zorunluluktur. Bu önlemlerin alınmadığında, dilekçe yoluyla başvuru hakkınız doğacaktır.
Eğitim hakkı ile ilgili ayrıntılı açıklamayı okumak için tıklayabilirsiniz: https://www.engelsizkariyer.com/BILGI-BANKASI/Engelli-Haklari/Engellilerin-Egitim-Haklari-Ve-Ailelerin-Yapmasi-Gerekenler-307
Şikayet yolları hakkında okuyunuz: https://www.engelsizkariyer.com/BILGI-BANKASI/Engelli-Haklari/Engellilerin-Sikayet-Hak-Arama-Talep-Ve-Oneri-Sunma-Basvuru-Yollari-329