Acaba 93 yaşındaki babama demans raporu verilebilir mi?
RaporlaLütfen bu soru ile ilgili eklemek veya paylaşmak istediğiniz düşüncelerinizi kısaca yazın.
Bellek bozukluğu var; sürekli saat ve günü soruyor, sokaklarda gezip anahtarı almadan dışarı çıkıyor ve dışarıda kalabiliyor. Ama bu yetmiyormuş gibi görünüyor. İlla yatalak mı olması gerekiyor? Yoksa 3-4 ay kontrole gidip ilaç düzenlemesi yapılınca mı sağlık kuruluna girerek alınabiliyor? Yani doğrudan heyete götürsem, bunu bahane ederler mi? 2 ay önce nöroloji polikliniğinde tanısı kondu.
Cevap ( 1 )
Lütfen bu cevabın neden rapor edilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
Merhaba. Demans tanısını 2 ay önce almış babanız için engellilik sağlık kurul raporu almak için başvuru yapabilirsiniz. Bunun için kontrolünde olduğunuz hastane, Sağlık Bakanlığınca engelli raporu vermeye yetkili bir hastane ise o hastaneden, değil ise en yakın hastaneden engelli sağlık kurul randevusu alın. Mevcut tıbbi durumuna göre değerlendirilme yapılır ve bir engel oranı verilir. Henüz arada sırada bazı bozulmalar görülse de günlük yaşam aktivitelerini yerine getirebiliyor ise demans için %25 alabilir. Babanızın 65 yaş üzeri olması ilave engel oranı getireceği gibi demans dışında başka hastalıkları varsa, o hastalıklardan oran alır ve nihai engel oranı belirlenir. Engel oranı en az %40 ise engelli haklarından yararlanmasının yolu açılır. Engel oranlarına göre, kullanabileceği haklar, değişecektir.
Engellilik yüzdeleri belirlenirken hastalık tanısı değil, hastalığın vücutta neden olduğu fonksiyon kaybı öncelikle dikkate alınır. Hekimler, demans hastalarının engel oranını belirlerken Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmeliğin, “Ekler” kısmında bulunan Alan Kılavuzundaki tabloya göre değerlendirme yaparlar. Aşağıda, demans hastalığına ait değerlendirmeyi görmektesiniz.
Değerlendirme sonucu babanızın durumu, 65 yaş üzeri olduğundan 10 puan dahil edilerek belirlenir. “illa yatalak mı olması gerekiyor” sorunuzu, “hayır, yatalak olması gerekmiyor, günlük yaşam aktivitelerini ne kadar yapabildiğine, ne kadar desteğe gereksinim duyduğuna ve diğer şartlara göre, engellilik oranı belirleniyor” şeklinde yanıtlayabilirim.
Yatağa bağımlı olma durumunu duymuş olmanız, engelli bireyin, bağımlılık durumunun belirlenmesinde (bağımsız, kısmi bağımlı, tam bağımlı) dikkate alınabilir. Ellerini kullanamayan, yataktan kalkamayan ve öz bakımını kendi başına yapamayanlar için tam bağımlılık (ağır engellilik) söz konusu olabilir. Engel oranı yüksektir ancak öz bakımını bir başkasının yardımı ile/desteği ile gerçekleştiriyordur (örneğin: diğer kişinin koluna girerek tuvalete gitmek gibi), bu durumda; tam bağımlı değil kısmi bağımlı olduğu değerlendirilebilir. Tam bağımlılığın önemli olduğu yerlerden biri; evde bakım aylığı bağlanabilmesi için, engelli raporunda; “tam bağımlı engelli” kısmının işaretli olmasıdır.
Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik
Ekler kısmında yer alan Alan Kılavuzu
Demans, mental durum, kognitif fonksiyonlar ve yüksek kortikal fonksiyonlarla ilgili engellilik oranı yüzdesi belirlenirken Tablo 1 ve Tablo 2 den yararlanılır. Tablo1 den elde edilen klinik demans skoru, Tablo 2 deki ilgili sütuna yerleştirilerek engel oranı bulunur.
Tablo- I Klinik Demans Skoru (KDS)
Kategori
Klinik Demans Skoru (KDS)
(Tİ)
(Ö)
Tablo-I de dikey sütunda 6 kategori yer alır. Bunlar;
Hafıza (H) 0-3
Oryantasyon (O) 0-3
Yargılama ve Problem Çözme (YPÇ) 0-3
Toplumsal İlişkiler (Tİ) 0-3
Ev ve Hobiler (EH) 0-3
Özbakım (Ö) 0-3
Hastanın Klinik Demans Skoru (KDS) ile aşağıdaki tablo 2 (Mental Duruma Göre Engellilik Oranları) kullanılarak engel oranı bulunur.
Tablo- 2 Mental Duruma Göre Engel Oranları
%
NOT: Günlük aktivite: Sağlıklı birinin gündelik kişisel, sosyal ve mesleki aktiviteleri kastedilir.